ICYUMWERU CYA KANE MU BYUMWERU BISANZWE 2011A

ICYUMWERU CYA KANE MU BYUMWERU BISANZWE 2011A

30 mutarama 2008 umwaka A

 
 

 
 

Sof 2,3;3,12-13

1Kor 1,26-31

Mt 5,1-12a

Ijambo ry'Imana tuzirikana kuri iki cyumweru rikubiye mu ngingo nterahirwe –les béatitudes- zo mu ivanjiri ya Matayo. Nsubiye inyuma gato, mu masomo y'icyumweru gishize, twazirikanaga ukuntu Yezu yatangiye umurimo wo kwigisha inkuru nzinza. Ati «niwisubireho kuko ingoma y'Imana ibari bugufi». Mu magambo aherekejwe n'ibimenyetso byo gukiza abazaga bamugana bose, Yezu yerekana ineza y'ingoma y'Imana, bityo, akaremburiza abantu bose kuyiyoboka; ingoma y'ineza n'amahoro, ingoma y'urukundo n'ubutabera, ingoma y'ubutungane n'ubutoni kuri Nyagasani; ingoma itagira imbibi zindi usibye icyaha. Kuri iki cyumweru, tubishyize mu magambo yacu asanzwe, Yezu aratanga gahunda ye azagenderaho n'abazifuza kumukurikira. Mu ngingo icyenda, Yezu aratubwira isoko y'umunezero nyawo. Nyamara ariko, si ya mahirwe tumenyereye ryo gukuba akabero, tukagubwa neza, tugafuraha, tukishima kakavamvara. Oya! Kuko iya mahirwe ntiramba. Byaba nka wa mugani ngo uwicaye mu gacucu acigatiye agacuma agirango hanze ntibicika. Byakwitiranywa no kwikunda birenze byo kwibagirwa gusangira n'abandi. Ihirwe rya Yezu, nta n'aho rihuriye na wa mugani wa Mwungeri wa Nyakaka ngo amagorwa y'umugabo ni ugusigaza udahaze. Ihirwe rya Yezu ni ubukire bwuzuye, ariko bushingiye mu gukunda mbere nk'uko Imana yadukunze. Ingingo nterahirwe ni Imana ubwayo yigira umugaragu wa bose kugira hatazagira n'umwe uzimira cyane cyane mu baciye bugufi. Ni gahunda-shingiro, itegeko nshinga rya Yezu n'umuryango uzemera kumukurikira no kumukurikiza. Ni igipimo cy'urukundo Imana yakunze abantu muri Yezu, n'urwo tugomba gukundana ariyo tugirira. Ni icyapa kiranga aho ineza iganje. Kiriziya ntishobora kuba umuryango Imana yihangiye niba idahora yihatira kubaho ishingiye kuri ziriya ngongo nterahirwe. Nta muntu uzibwira ko yabaye umukristu niba umutima we utagaragaza imbuto z'ingingo nterahirwe. Les béatitudes manifestent l'eglise qui s'efforce de vivre la parole de Jésus et restent la clé d'interprétation et de vérification de l'action ecclesiale. Ibyo byose kandi Kiriziya igomba kubikora, bambe twebwe abakristu tugomba kubikora, turebye mbere ne mbere abakene, ndavuga abantu bose bashonje kandi bakenye ineza y'Imana : yaba ukennye ibijumba byo kurarira, cyangwa udasinzira kuko ibyo atunze yabuze icyo yabimarisha n'ubwo atanifuza uwo babigabana –la pauvreté matérielle et la pauvreté spirituelle-, bikumvikana ko muri byose, hakenewe ibikorwa bisobanutse, bitari ugukorera mu kigare. Ibi bisaba kwicisha bugufi (hahirwa abayoroshya...), kugirango hagaragare ineza y'Imana. Pawulo mutagatifu mu rwandiko yoherereje abanyakorinto, yavugaga ati « mwisuzume murebe, murasanga muri mwe nta bikomerezwa bibarimo», kuko si cyo Imana yadukundiye. Reka mbatege igitego : aho pawulo agararutse ntiyatungurwa, aramutse yitegereje ibikomerezwa biturimo, abakungu, abanyabwenge, abashakisha uburanga muri za modes,...Ariko se bimaze iki kwigarurira isi niba tutarokoye amagara yacu? Umuhanuzi Sofoniya aratubwira ati: nimuharanire ubutungane n'ubwiyoroshye mwebwe mwese abatuye isi; abo nibo bazabona Imana. Hahirwa abababaye, abakeye ku mutima n'abagira impuhwe, kuko basa n'Imana yo mpuhwe zahebuje. Siniriwe ntondagura buri ngigo, gusa nasoza mbibutsa ko inzira y'ingingo terahirwe, ari yo nyine ishobora kuduhuza n'Imana muri bagenzi bacu bakeneye ineza yayo. Ahandi tuzayishakira bizaturushya. Umuhanuzi Sofoniya ati: «nimushakashake Uhuroha, mwebwe abiyoroshya bo ku isi mwese, mugakurikiza amategeko ye», kandi «ushaka kwirata wese, niyiratire muri Nyagasani». Niyo nama Pawulo atugira.
Nyagasani Yezu nabane namwe.

 
 

ICYUMWERU CYA GATATU MU BYUMWERU BISAZWE 2011A

ICYUMWERU CYA GATATU MU BYUMWERU BISAZWE A

23 mutarama 2011 umwaka A

 

Iz 8,23-9,3

1Kor 1,10-13.17

Mt 4,12-23

Ku cyumweru gishize, ivanjiri ya Yohani yadufashije kumenya Yezu uwo ari we, Ntama w'Imana waje kudukiza ibyaha. Intego ya Kiriziya yo kuduhitiramo ariya masomo yari ukugira ngo, tumenye ishingiro ry'ukwemera kwacu, bityo tubashe kuba abahamya koko. Nibyo rero amasomo y'iki cyumweru aduhamagarira. Yezu aratangira kwigisha ahamagarira abantu guhinduka, ati «nimwisubireho kuko ingoma y'ijuru yegereje». Ivanjiri itubwira ko Yezu yahereyeko atora intumwa ze za mbere, Simoni Petero n'Andereya mwene nyina hamwe na Yohani n'umuvandimwe we Yakobo. Yabahamagariye kuzabagira abarobyi b'abantu. Kuba barahise bamukirikira wenda byaturushya kubyumva. Kumva uko umuntu asiga byose atyo nk'aho yari yarambiwe ibyo yarimo, bikaba nko korosora uwabyukaga. Kuba Ingoma y'Imana yarigaragaje, abagira amahirwe yo kubimenya nta kindi bakora uretse kuyiyoboka: nta gihe cyo guta. Umuhanuzi Izayi aratwibutsa, mu ncamarenga, ko abari batuye ibihugu by'icuraburindi, urumuri rwabarasiyeho. Nyagasani yabagwirije ineza, abasakazaho ibyishimo, none bariho bariyereka, barakeye. Ngiyo inkuru ya Yezu, ituma Petero asiga ubwato bwari bumutunze, agakurikira Yezu; Yakobo na Yohani bagasiga se, bagakurikira Yezu. Mu ntago y'umwaka, Kiriziya iradushishikariza natwe guhitamo, bambe kumva ijwi rya Yezu uduhamagara, adusaba guhinduka kuko ingoma y'ijuru iturimo rwagati. Kiriziya iradusaba kusiga ubwato bwacu twari dutezeho amiringiro ngo tujye kuba abarobyi b'abantu. Twibuke ko hari igihe Petero azabyibutsa Yezu, amubaza iyo bazaronka bo bari barasize byose (Mt 19,27). Ikisubizo turakizi kandi ntawe utifuza kuzatunga uwo murage. Gusa rero mbere y'uko tugera imbere ya Kristu, ndavuga amasomo tuzasozesha umwaka avuga iby'urubanza rw'imperuka, twagombye gutegura uko tuzahahinguka. Pawulo mutagatifu yakomoje ku ngingo ikomeye y'ubumwe mu bemera bushingiye kuri batisimu twahawe. Yandikira bwa mbere abanyakorinti, yabagayaga ukuntu bari barumvise nabi ivanjiri ya Yezu, maze bamwe bakiyita aba Pawulo, abandi aba Apolo, abandi aba Kefasi. Ati harya mbabaze: mbese Kristu yaba agabanyijemo ibice? Amasomo y'iki cyumweru arakomeye kandi aracyamura buri wese. Yaba uwibwira ko yakurikiye Yezu, bityo akaba yarakiriye urumuri. Yaba ukibereye mu bye, wibwira ko gukurikira Yezu byahariwe inkorabusa cyangwa ababibonamo inyungu. Yaba uwakurikiye Yezu ariko akaba yarihimbiye agatsiko ke rwagati muri kiriziya. Haba se n'abandi bafite ibindi bahugiyemo, twese twese, Kristu araturarikira kwakira ukuri kwe n'urumuri rumukomokaho. Icyo buri wese yakora ntakiyobewe: ni uguhora iteka tuvugurura imibereho yacu ngo igendere ku ivanjiri. Dusabe Nyagasani guhorana uwo muhate wo kmukurikira no kumukurikiza, maze koko, nitubishyiraho umwete n'ubushake kandi tukamuha umwanya ngo yunganire intege nke zacu, tugendere mu mucyo we kandi haba mu magambo, ariko cyane cyane mu bikorwa, turembuze n'abandi ngo bave mu icuraburindi, bagane Kristu Rumuri rw'amahanga.

Imana ibahe umugisha.

ICYUMWERU CYA KABIRI MU BYUMWERU BISANZWE 2011A

ICYUMWERU CYA KABIRI MU BYUMWERU BISANZWE

16 mutarama 2011 umwaka A

 

 

 

Iz 49,3.5-6

1Kor 1,1-3

Yh 1,29-34

«Dore Ntama w'Imana ugiye gukuraho icyaha cy'isi. Naramwiboneye ubwanjye kandi ndahamya ko ari we Mwana w'Imana». Nyuma y'umunsi w'ukwigaragaza kwa Nyagasani n'uwa batisimu ye, twahimbaje mu minsi ishize, Yohani umwanditsi w'ivanjiri arongera kudufasha kumenya Yezu. Ni Ntama w'Imana ugiye gukuraho icyaha cy'isi. Birahurirana n'ubuhanuzi bw'Izayi buri mu isomo rya mbere: nakugeneye kuba urumuri rw'amahanga, kugirango umukiro wanjye asakare ku mpera z'isi. Ngiryo ijambo abantu bari bakeneye ko babonye umukiza ubazaniye urumuri kugirango boye guhera mu icuraburindi. Mu mvugo ya bibiliya, Ntama w'Imana itwibutsa incungu yikoreraga ibyaha by'umuryango wa Isiraheli mu muhango wo kwicuza bitaga Yom Kippur. Yezu ni intama nyakuri yemeye kwikorera ibyaha byacu, yemeye guhangara umusaraba, kugirango turonke ukuri, umucyo n'ubuntu by'Imana. Yezu ariko si ya ntama yo mu isezerano rya kera boheraga mu ijyangwa ngo izagwe ku gasi itwaye ibyaha by'abayisiraheri, ni Imana, uwo Roho yamanukiyeho akamugumaho. Navuga nti ntibizoroha nkuko iyo mvugo nyiheruka i Rwanda. Ntibizoroha niba Imana ubwayo, yo yagombye kuduhanira ubugome tuyigirira n'ubwo tugirira abayo n'ibiremwa byayo, yemera kuba ariyo iryozwa umwenda wacu. Ntibizoroha kuko nta cyaha, nta gahinda, nta maganya, nta nabi byagombye kongera kubaho kuko byose Ntama nyakuri yabigize ibye. Ngiyo ineza n'amahoro Pawulo mutagatifu yatwifurizaga mu rwandiko yoherereje abanyakorinti. Imyaka ishize ari hafi ibihumbi bibiri, iyi nkuru itangajwe, nyamara inabi, urugomo, icyaha ntaho byagiye, ndetse hari n'uwakeka ko byiyongereye. Hari n'aho tugeza iyo twugarije n'amage y'ubu buzima n'uruhurirane rw'ibibazo tukibwira ko Imana yadutereranye cyangwa iturebera. Yaba se yarahinduye isura itakiri Inyambabazi n'Inyampuhwe? Yaba se ikeneye ikindi gitambo gisubye icya Yezu Ntama yakuyeho ibyaha by'isi? Imana ntaho ijya kandi n'ijambo ryayo rihoraho n'ukuri kwayo ntiguhwema kwigaragaza. Ikibura si ugukizwa, ahubwo ni ukwemera ko dushobora gukira. Icyo dukennye mu isi si abaganga n'abatangabuhamya, ahubwo ni ukumenya Uwo Roho yamanukiye kuko ari gusa ushobora kudukiza. Yohani intumwa aratubwira ati: dore uje gukuraho icyaha. Yezu agambiriye gukiza icyaha cyo gitera inabi, inabi igakurura urugomo narwo rukarembuza urupfu. Aje kwereka abantu ko icumi bajya inama baruta ijana barasana. Aje kurandura muri twe imizi y'ibyaha no gukwiza hose urumuri ry'ineza. Aje kutwigisha natwe kwikorera imibabaro n'akaga by'isi. Nta buryo tuzacogoza amagorwa y'isi niba hatabonetse ubufatanye "solidarité", kwihara "sacrifice", kwitsinda "maîtrise de soi", ubutabera "justice", mbese nk'uko Pawulo mutagatifu abitubwira «Kristu nabaturemo mubikesha ukwemera; mushore imizi mu rukundo, murushingemo n'imiganda» (Ef 3,17). Ndababwiza ukuri tubayeho gutya, inabi yashira, agahinda tukakamarana, ibyago tukabisangira, bamwe ntibarire abandi baririmba, cyangwa ngo hamwe barware indwara zo kurya byinshi abandi barwaye izo kurya ubusa. Ijambo rya Yezu ntirizabura abaryitabira, ariko ntibagombye kuba ba nyakamwe ngo dukeke ko guhemuka, gutatira igihango cyane cyane ku bashakanye, kwiyandarika, kwiheba, gusumbirizwa n'ubukene bitera kwitesha agaciro n'izindi ngeso zeze, ari byo byatsinze. Oya Kristu Ntama w'Imana yaratsinze kandi n'abamwemera bazatsinda. Gusa rero inzira ni umusaraba. Inema n'amahoro dukesha umwami wacu Yezu Kristu bihorane namwe.

UKWIGARAGAZA KWA NYAGASANI 2011A

UKWIGARAGAZA KWA NYAGASANI

09 mutarama 2011 umwaka A

 

 

 

Iz 60,1-6

Ef 3,2-3.5-6

Mt 2,1-12

«Twabonye inyenyeri ye none tuje kuramya Umwami wavutse». Ayo ni amagambo abami babwiye Herodi bamubaza aho umwami yavukiye. Ivanjiri tuzi ko atari inkuru mpimbano, ariko uko bariya bami baba barahuye kandi bagahuza igitekerezo, ndetse n'uburyo batashye badasubije iyo kwa Herodi, dusangamo ibyo twakwita amakabya nkuru turamutse tugendeye gusa ku buryo bwacu bwo gutekereza. Iyo turebye amashusho yo mu birugu, batwereka abo bami umwe ari umwirabura, undi ari umuzungu naho uwa gatatu uturuka muri Aziya, bisobanura ko bari bahagarariye amahanga yose, nabyo umuntu yakwibaza uko batumanyeho. Wenda iby'ikirugu byo turabyumva ko ari uburyo abakristu bashyizeho ngo base n'abacengera byimazeyo umunsi wa noheli. Ariko, kuba abami batatu barahuje gahunda kuriya ni uko harimo ikindi tutazi cyabahagurukije. Nta kindi kindi ni Imana ubwayo. Baje bashakisha ngo batungukira kwa Herodi ni ukuvuga ibwami, ibukuru. Kandi ni byo kuko hari abahanga baminuje kuko bari bazi byose kuri Yezu : uwo ari we n'aho yagombaga kuvukira. Gusa rero habe ngo birushye bajya kureba iby'iyo nkuru. Turabigarukaho, ahubwo reka turebe amaturo abami bazanye. Ngo bamutuye zahabu isobanura ubukungu, ituro rigenewe gusa umwami; banamutuye ububane bushushanya ubuyoboke muntu agaragariza Imana iyo ayisenga akifuza ko amasengesho ye yazamuka asanga Nyagasani nk'uko ububani buba buzamuka mu gisenge cy'ingoro ye; banazanye manemane, yashushanyaga umubavu bakoresha bashyingura abapfuye bikaba byaragenuraga ko Yezu yari umwami uzarangwa no kwitanga kugeza ku rupfu. Bariya bami rero bari babonye mu kimenyetso cy'inyenyeri, ivuka ry'umwami udasanzwe kuko yari Imana kandi Imana izitanga. Bityo umunsi w'ukwigaragaza kwa Yezu, ukaba ari umunsi werekana ko umukiro dukesha Kristu utari utegerejwe gusa n'abayahudi, ahubwo n'amahanga yose. Twavuga ko amahanga yakiriye Yezu kurusha uko bene wabo bamwakiriye. Ibyo ariko ntibyoroshye guhamya kuko kwakira Yezu ni inzira y'ukwemera kandi nta gipimo kindi tuzi kigaragaza ukwemera usibye urukundo rwitanga. Urukundo mu bwami bwa Yezu ni akabura ntibarye. None se ubuhanga bw'abiru ba Herodi bwabamariye iki atari ugufasha Herodi kurimbura impinja zo mu kigero cya Yezu ngo wenda nawe yagwamo! Urugendo rwa bariya bami ntirwari gutera Herodi kwibaza ko nawe ntacyo yabarushaga, bityo akaba nawe yarashoboraga kuronkera umukiro mu kuramya Yezu. Ariko ngo nta bihanga bibiri mu nkono imwe. Kandi ga biroroshye kumva Herodi kurusha imyitwarire ya bariya bami! Umwana uryamye mu kavure k'amatungo yakura umugabo mu kiryamo? Wenda iyaba Rugamba muri ya ndirimbo "ntaye akanigi kanjye" birashoboka. Sinshyigikiye Herodi, ariko imico yacu akenshi ni hariya ituganisha. Ikintu cyose cyatwubikira imbehe ntitwifuza kucyemera; umugambi wose tudasobanukiwe neza ngo tubone inyungu kandi zifatika, biraturushya kuwemera; ibitekerezo bidahuye n'ibyacu cyane cyane iyo bidutunguye, biratuvangira bikaba byanaturoha mu bugizi bwa nabi; Igikenya kitwa "inda" iyo kidukubye, guhemuka biratubangukira ndetse n'ubwenge bwacu bugacurama, tukaba twamera nka wa muganga wahigaga ngo yize ubuganga azi ingusho. Dushobora kubona n'ubundi buryo tunanirwa kujya kuramya Umwami mu kirugu, ahubwo tukayoboka izira ya Herodi. Amahirwe tugira ni uko nyine ingoma ye ari urukundo n'imbabazi gusa. Tumugane maze tumuyoboke kuko ntirirarenga. Ikindi tuzirikana uyu munsi ni uko ntanararibonye mu nzira y'ukwemera. Ugomba guharanira kumenya aho Imana iganje utitwaje ngo ariko bariya bo baturutse ikantarange baje bate? Inyenyeri imurikira bose. Ibi kandi bitwibutsa ko ubu inyenyeri imurikira abandi aho Kristu aganje ari Kiriziya. Simvuga wa murara muremure cyangwa inzongera n'ingoma bijya biduhamagara, ahubwo wowe nanjye kugize uwo muryango w'abamurikiwe n'Inyenyeri nyano: Kristu Rumuri rw'amahanga. Ese aho waba wifitemo urumuri ruyobora abandi aho Imana inganje cyngwa waba warazimye ibi bya Herodi ushakisha aho ukuri kuri ngo yigerere ku nyungu ze?

ICYUMWERU CYA KABIRI NYUMA YA NOHELI 2011A

ICYUMWERU CYA KABIRI NYUMA YA NOHELI

02 mutarama 2011 umwaka A

 

Sir 24,1-4.12-16

Ef 1,3-6.15-18

Yh 1,1-18

Umunsi umwe umunovisi yegereye umumonaki w'umusaza wari watwawe imbere y'Ubushyinguro butagatifu, aramubaza ati: wambwira uko uba wumva umeze imbere y'Isakaramentu ritagatifu. Umusaza yaramusubije ati: ahubwo gerageza kumva uko Imana iba imeze cyangwa ikureba aho yibereye mu Bushyinguro butagatifu. Akenshi iyo tuvuga cyangwa dusobanura amahame y'ukwemera, uburyo tuzi Imana kandi tugerageza kuyikunda, dukunze kubikora duhereye ku ruhande rwacu, uko tubyumva, uko tubibona, ukwo byagombye kugeda,.... Ntabwo tuba twibeshye ariko biba bidahagije. Umunsi wa Noheli cyane cyane ivanjiri ya Yohani twasomewe ku munsi wa Noheli none Kiriziya ikaba yongeye kuduha uburyo bwo kuyizirikana nibyo idusobanurira. Kwigira umuntu kwa Kristu ni ineza y'Imana ishaka kudusangiza ku rukundo rwayo ngo twoye guhera mu icuraburindi ry'umwijima n'icyaha ahubwo tubeho mu kuri n'urukundo byayo. Jambo wahozeho iteka ryose, uwo byose bikesha kubaho yemeye kubaka inzu iwacu. Bibiliya ikoresha ijambo ihema kuko ari bwo buryo bwariho bwo kubaka amazu, ariko ubwo buryo budufasha no kumva ko Imana yubaka ihema iri rishobora kwimukanywa bitewe n'uko bene ryo bimutse. Imana rero ituye aho muntu atuye, ikaba yimura ihema bitewe n'urukundo idukunda. Ngo yaje mu bayo ariko abayo ntibayakira. Aka ni akaga kumva Imana ibura umwanya iwayo kandi koko niko byagenze kuko Yezu yavukiye mu kiraro cy'amatungo. Muri Kiriziya y'aba Ortodosi, hari abashushanya ikirugu nk'imva. Wenda twakumva ari ugukabya ariko ni kimwe: Yezu yaje mu be bamwima icumbi avukira mu rwango aka ya mazina y'amagenurano ngo Mbamubanzi. Ibi kandi bizageza ku ndunduro ubwo azemera byose agaheka umusaraba kubera ibyaha byacu. Ijambo ryiza ariko nuko abamwemeye yabahaye ububasha bwo kwitwa abana b'Imana, bakaba bavuka ku bwa Roho Mutagatifu. Ese aho twibuka guhuza iri jambo n'indamutso ya Malayika kwa Mariya. Uzasama ku bwa Roho Mutagatifu. Ubwo ga natwe muri Kristu nk'uko Mariya yasamye natwe niko tuvuka tukaba abana b'Imana. Ibi rero bintera imbaraga n'ishema, atari uko ndi icyatwa cyangwa icyamamare, ahubwo kuko ndi umwana w'Imana. Binantera ipfunwe kuko uko nitwara ntibuhuye na mba n'izina Imana yampaye muri Kristu Umwana wayo ariko ndabigendera. Niba se Imana yarabishatse gutyo kuki jyewe ntaryoherwa no kumva inkunze. Ibi kandi nibyo Pawulo intumwa aririmba mu ibarowa yandikiye abanyefezi ati: nihasingizwe Imana Data Se w'Umwami wacu Yezu Kristu kuko yadusendereje ibigisha yo mu ijuru muri Kristu, kuko yaduhisemo isi itararemwa ikatugira abana bayo. Ibindi byose twakwifuza cyangwa twararikira nta gaciro bigira niba tubirutisha urukundo Imana yadukunze kandi ikidukunda muri Kristu Umwana wayo. Ahubwo kubakira kuri iyi neza nibyo byonyine biha agaciro ubuzima bwacu n'imirimo Imana iduha gutunganya hano ku isi. Tureke rero urukundo rw'Imana rusagambe muri twe, tureke Kristu ature rwa gati muri twe maze ineza ye itumurikire.