ICYUMWERU CYA MASHAMI
16 werurwe 2008 umwaka A
Iz 50,4-7
Fil 2,6-11
Mt 26,14-27,66
Icyumweru cya mashami duhimbaza kiradufasha kwinjira mu cyumweru gitagatifu gisozwa n'umunsi wa pasika. Ivanjiri y'ububabare tuzirikana uyu munsi, idufashe kwitegura iyi minsi mikuru, kumenya uwaducunguye no kumugana tudategwa ngo akomeze aduhaze ingabire ze. Nifuje kubafasha kuzirikana iyi vanjiri ku buryo bw'inzira y'umusaraba kubera impamvu ebyiri: iya mbere, wenda twese siko twabonye umwanya wo gukora inzira y'umusaraba muri iki gisibo, iyi rero yadufasha kwitegura pasika neza. Impamvu ya kabiri ni uko inzira y'umusaraba natwe idufasha kwiyemeza gucungura abandi cyagwa se kwirinda kubongerera umusara no guhoza Yezu ku nkeke. Ntihagire ukuka umutima ngo inzira y'umusaraba ni ndende, nahisemo iy'ubusamo: Yezu yoza ibirenge by'intumwa ze, Yezu mu murima w'imizeti, Yezu kwa Pilato na Yezu ku musaraba.
1 Yezu yoza ibirenge by'intumwa ze: ngo nuko bamaze kurya akura imyambaro, akindikiza igitambaro, asuka amazi ku ibesani atangira kwoza ibirenge by'intumwa. Ibirenge by'intumwa... Ino aha ntuye ntibindushya kwoza ibirenge kuko bose bamenyereye inkweto. Ariko iwacu, iyo nibutse uko bitugendekera iyo twamabye inkweto bwa mbere, hari abatangirira kuri nomero ya kasha ngo ejo bazakunde bamenye numero ibakwira, aba baca inkweto kubera ibirenge bidasanzwe,... ibirenge ni ishusho y'intumwa: Yuda ugambana Petero w'umunyabwoba, Yohani wiryamira mu gituza, Mariko uhunga atambaye, Baritoromewo uyu utigiramo uburyarya... abo bose kandi ubanza dufitemo umwanya. Yezu yogeje ibirenge bya bose atitaye kubyo bamukoreye. Utazi kwoza ibirenge by'abadi ntashobora kumenya gukunda nka Yezu. Uttazi kwoza ibirenge by'abo akunda n'abo ashinzwe ntibuzamugore yatanya ngo agiye kwigisha ineza ya Yezu. Udashobora kugirira neza mugenzi we atabanje kumreba mu maso, uwo ntiyakwgana Yezu we ukunda gusa kuko ari Rukundo.
2 Yezu mu murima w'imizeti: «Atangira kugira agahinda n'ishavu. Nuko arababwira ati "umutima wanjye urashavuye byo gupfa"». Yezu ari mu murima w'imizeti yagize ishavu, ubwoba ndetse no guhinda umushyitsi kugeza aho kuva icyuya kivanze n'amaraso. Nta kindi cyabimuteye ni inkongoro yendaga kunywa, inkongoro y'impuhwe n'ubutabera by'Imana, yari yarushujwe n'ibyaha n'ubuhemu bya muntu. Yezu yaratsinze kandi yarazutse, nyamara ntarashira agahinda igihe cyose muntu abura impuhwe n'ubutabera, urukundo n'amahoro, ineza n'imbabazi. Igihe cyose bari abapfa, abaganya, abarara rwa ntambi kubera impamvu zinyuranye, Yezu arashavura kandi ni mu gihe kuko tuba dupfusha ubusa umukiro yatuzaniye. Yezu wo mu murima w'imizeti yarirwarije, ariko ubabara ubu, arahindukira akatureba ngo tumurenganure. Uwo muwandimwe ubabara, uboshywe n'inabi y'icyaha, Yezu arakwitabaza ngo umucungure.
2 Yezu kwa Pilato: «Dore wa muntu»
Tuzirikane uko Yezu yari ameze imbere ya Pilato, cyane cyane ubwo abasirikare bari bamaze kumwigirizaho nkana: ikizingo cy'amahwa, yahindanye n'imivu y'amaraso, wamwambitse ibyo bishakiye...Agahinda gakomeye Yezu yagize si inkoni no gushinyagurirwa – n'ubwo nabyo bitamworoheye nk'uko senema ya Mel Gibson, the passion, isa n'ibidushushanyiriza- ahubwo ni ukubabazwa n'abatumvaga ko arimo abacungura: """"babarire Nyagasani kuko batazi icyo bakora", ni isengesho Yezu yaturiye abo bose baseka mu bikomeye. Yezu ahozwa imbere ya Pilato igihe cyose twirengagiza abavandimwe bacu bari mu kaga, tukigira nyoninyinshi, ntibindeba, ntavaho niteranya...Ikimenyetso Pilato yatanze cyo gukaraba ngo ni umwere ndumva tutahagama mu kukigaya gusa, ahubwo twaniyemeza kwirinda icyatuma hagira udupfana ari twe twagombaga kumurengera. Biri burusheho kutworohera, uru rubanza rwa Yezu turuhuje n'ibibazo by'iwacu mu Rwanda. Bangahe bashoboraga gukira iyo ba Pilato tuba bacye? Kwigaya nibyo twabikora nka Petero, wenda ntitugeze aha Yuda ho kwimanika, icy'ingezi ariko ni ibikorwa ubu dukora bigaragaza ukwicuza kwacu.
3 Yezu ku musaraba: «Mana yajye, Mana yanjye, icyatumye untererana ni iki?». Yezu yenda guca yatakiye Imana se. Si uko yari yihebye cyangwa yari yageze aho guhaka, ahubwo isengesho rye rishushanya amajwi y'abatabaza impuhwe z'Imana mu gihe cy'amajye. Bariya bose basa n'ababambiwe ku buriri kwa muganga kubera indwara zidakira nka SIDA, cancer, urushwima...Bariya bwira bakibaza niba buzacya, bwacya bakabyuka batazi niba bari buwirize kubera intambara, inzara, kunanirwa n'urubyaro, kubura ame-rekezo...Abo bose basa n'abategereje ko Yozefu w'i Arimatiya ajya gusaba umurambo ngo byibura abahambe. Mutekereze akaga n'agahinda Mariya nyina wa Yezu yagize mu mipfire ya Yezu. Agomba kuba, nyuma y'izuka yarabwiye Umwana we cyangwa se aho ajyaniwe mu ijuru yarabajije Imana Data ati: mbega ukuntu twababajwe no kwinumira kwawe. Nsojereje kuri aka kabazo ko mundirimbo ya negro spiritual: were you there, were you there when they crucified my Lord? Ngo ubwo babambaga Umwami mwanjye, mbega wari uhari? Umwana w'ibakwe yasubiza ati ndacunirwa! Jyewe nari mpari: muri cya gitero cyaje kumufata, muri rubanda rwari rwaje gushukamiriza, muri ba batware b'umuryango, muri Pilato n'ingabo ze, wenda ikizingo cy'amahwa nijye wagikoze, wenda ndi ya ntumwa yiyatse abari baje gufata Yezu igahunga yambaye ubusa...Ndumva ntakwihandagaza ngo «Ndi umwere w'ayo amaraso, muzigorerwe» Nyagasani Yezu ndagushimira ko wancunguye. Umpe kudapfusha ubusa ineza igukomokaho.